Hidrolik Vibratör ya da Bilinçaltı/DışıYansımaları

Ceren Can Aydın

3 Ekim 2012’de 6. iDANS Festivali Programının ikinci performansı Hidrolik Vibratör garajistanbul’da sergilendi. Koreli Dansçı Geumhyun Jeong’un bu eseri kelimenin tam anlamıyla metinler ve/ya da disiplinlerarası bir okumanın nesnesi olabilecek bir iş. Alıştığımız anlamda bir dans gösterisi değil, ama bir dans sunumu. Bir yanıyla özellikle kadın cinselliğinin politiğini merkeze alan bir hiciv, bir yanıyla ‘sanatçı’ olarak adlandırdığımız insan türünün obsesyonuna ışık tutan bir ‘deneme’, diğer bir yanıyla da karmaşık aletler yapma becerisiyle mütemayiz insan türüne, yarattığı her şeye onu var eden en temel güdüsüyle bir daha bakmayı öneren bir teklif.

Bununla beraber Hidrolik Vibratör doğrudan doğruya dansı gösteren bir iş. En çok insanın insana bedensel temasını faş eden özelliği ile diğer sanat formlarından ayrılan, belki de bu cüreti nedeniyle sanat tarihinin üvey çocuğu muamelesi görmüş Dans’ın, erotizmle doğrudan ilişkisini titizlikle inceleyen dansçı Jeong’un otoportresi.

Hidrolik Vibratör, sanatta ‘form’un önceliğini önemseyenleri -ki ben de onlardan biriyim- oldukça rahatsız edebilir. Ancak öte yandan video, yerleştirme, belgesel gibi medyumlarla kurgulanan bu koreografi, Jeong’un bir form olarak dansa, kendisine, insana bakışının ve ona yönelen bakışların ikonografisini bir anlamda ‘yapısökümü’ne tabi tutma amacıyla oluşturulmuş. Hidrolik Vibratör ismi bile, bana kalırsa erotizmin bir değillemesi olan pornografiye doğrudan yaptığı göndermeyle daha en başından bir yabancılaştırma efekti işlevi görüyor. Öte yandan büyük ölçüde ‘yabancılaşarak’ içinde dolaştığımız (‘dans ettiğimiz’ diye de okuyabilirsiniz) sokaklar, şehirler, kullandığımız eşya ile aramıza koyduğumuz mesafeyi kısaltıyor. Belki de bu mesafe, yaratıcılığa dair yeni bir şeyler söyleme çabamızda bir imkanın kapılarını aralayabilir.